Mniszek pospolity, czyli lekarski, zwany potocznie mleczem, to łatwo rozsiewający się i trudny do wypalenia chwast. Wielu krajach uprawia się go jednak. Jego korzeń i liście zawierają dużo witamin, mikroelementów i substancji leczniczych.

Mniszek  pospolity rośnie dziko niema na całym świecie, lecz w wielu częściach Europy uprawia się go w celach farmaceutycznych. Roślina ta, blisko spokrewniona z cykorią, osiąga 30 cm wysokości. Ma płaskie, lśniące i postrzępione liście oraz żółty kwiatostan kwitnący niema przez cały okres wzrostu. Otwiera się on o świecie i zamyka wieczorem oraz przy dużej wilgotności powietrza ( w niektórych miejscach na świecie przepowiadano w ten sposób deszcz). Gdy roślina osiąga dojrzałość, kwiatostan zamienia się w charakterystyczny dmuchawiec, które fragmenty roznoszone są przez wiatr (lub bawiące się nim dzieci). Preparaty z mniszka pospolitego zawierają zazwyczaj wyciąg z jego stożkowego korzenia o słodkawym smaku lub liści, choć właściwości lecznicze a cała roślina.

Znachorzy już bardzo dawno temu zalecali korzeń mniszka pospolitego na dolegliwości wątroby i układu trawienia, a liście na obrzęki. Różne substancje czynne znajdujące się w mniszku pobudzają działanie wątroby i nerek, dlatego jest on stosowany do leczenia schorzeń, w których należy usuwać toksyny z organizmu.

Badania nad dobroczynnym wpływem mniszka pospolitego na wątrobę wykazały, że pobudza on wydzielanie i przepływ żółci z wątroby i woreczka żółciowego, pomagając w leczeniu kamicy woreczka żółciowego oraz żółtaczki zakaźnej i mechanicznej. Liście mniszka pospolitego mają silne działanie moczopędne, co przypisuje się dużej zawartości potasu, silnego środka odwadniającego. Mniszek pospolity jest często łączony z innymi naturalnymi środkami wspomagającymi działanie wątroby, takimi jak ostropest plamisty, czarna rzodkiew, glistnik, liść buraka, inozytol, metionina oraz cholina. Takie mieszani są zazwyczaj sprzedawane  w sklepach ze zdrową żywnością jako mieszanki lipotropowe. Mniszek pospolity może skutecznie łagodzić objawy nadmiaru estrogenu, towarzyszące endometriozie i bólom piersi. Pobudza wątrobę do usuwania nadmiaru estrogenu z organizmu i w ten sposób pomaga przywrócić właściwą równowagę, hormonalną u kobiet cierpiących na te schorzenia.

Korzeń mniszka pospolitego ma łagodne działanie przeczyszczające, co oznacza, że przyrządzany z niego napar może pomóc w zaparciach. Mniszek ułatwia również przyswajanie żelaza z żywności i preparatów, dlatego jest przydatny w niektórych przypadkach anemii. Wstępne badania wykazują, że mniszek pospolity działa przeciwnowotworowo. W Japonii opatentowano wyciąg z korzenia mniszka, suszony w niskich temperaturach, których stosowany jest do leczenia nowotworów. Chińczycy używają wyciągu z mniszka do leczenia raka piersi (co znalazło potwierdzenie w badaniach prowadzonych za zwierzętach). Konieczne są jednak dodatkowe badania kliniczne, by ustalić skuteczność mniszka pospolitego terapii poszczególnych nowotworów u ludzi.

Naukowcy ustalili, że mniszek pospolity zmniejsza stężenie glukozy we krwi zwierząt, co oznacza, że będzie można stosować go w leczeniu cukrzycy. Moczopędne właściwości liści tej rośliny zwalczają zatrzymanie płynów przez organizm i wzdęcia.

Dawkowanie: Żeby pobudzić działanie wątroby w przypadku żółtaczki, kamieni żółciowych i endometriozy: 500 mg sproszkowane wyciągu z korzenia mniszka pospolitego 2 razy dziennie. Taka sama dawka występuje też w niektórych preparatach lipotropowych. Można też łykać 1 do 2 łyżeczek płynnego wyciągu 3 razy dziennie. Zaparcia: Szklanka naparu z korzenia mniszka pospolitego 3 razy dziennie. Anemia: 1 łyżka świeżego soku z mniszka pospolitego codziennie rano lub wieczorem w pół szklanki soku. Obrzęk: Szklanka naparu z liści mniszka pospolitego 3 razy dziennie.

Przeczytaj jeszcze: Kamica nerkowa. Jak się leczyć?

Świeży sok z mniszka pospolitego i płynny wyciąg należy rozcieńczyć z wodą. Kapsułki i tabletki zawierające wyciąg z korzenia mniszka pospolitego można zażywać w czasie jedzenia lub między posiłkami. Nie odnotowano żadnych skutków ubocznych u kobiet ciężarnych i matek karmiących piersią.

Mniszej pospolity nie powoduje poważnych skutków ubocznych. Jeśli stosuje się go w dużych dawkach, może wywołać wysypkę lub niewielkie zaburzenia żołądkowe. Należy wtedy przerwać stosowanie zioła i zwrócić się o poradę do lekarza.